
Κριτήριο Αξιολόγησης Ξενοφώντος Ελληνικά Κεφάλαιο 3, 51-53 & 56
Για να μεταφερθείτε σε κάποια άλλη ενότητα των Αρχαίων Ελληνικών της Α’ Λυκείου επιλέξτε την αντίστοιχη σελίδα από το παρακάτω μενού:
Κριτήριο Αξιολόγησης Ξενοφῶντος Ἑλληνικά
Κεφάλαιο 3. Παράγραφοι 51-53 & 56
Κείμενο από το Πρωτότυπο
[51] Πάλιν δὲ εἰσελθὼν εἶπεν· «Ἐγώ͵ ὦ βουλή͵ νομίζω προστάτου ἔργον εἶναι οἵου δεῖ͵ ὃς ἂν ὁρῶν τοὺς φίλους ἐξαπατωμένους μὴ ἐπιτρέπῃ. Καὶ ἐγὼ οὖν τοῦτο ποιήσω. Καὶ γὰρ οἵδε οἱ ἐφεστηκότες οὔ φασιν ἡμῖν ἐπιτρέψειν͵ εἰ ἀνήσομεν ἄνδρα τὸν φανερῶς τὴν ὀλιγαρχίαν λυμαινόμενον. Ἒστι δὲ ἐν τοῖς καινοῖς νόμοις τῶν μὲν ἐν τοῖς τρισχιλίοις ὄντων μηδένα ἀποθνῄσκειν ἄνευ τῆς ὑμετέρας ψήφου͵ τῶν δ΄ ἔξω τοῦ καταλόγου κυρίους εἶναι τοὺς τριάκοντα θανατοῦν. Ἐγὼ οὖν͵ ἔφη͵ Θηραμένην τουτονὶ ἐξαλείφω ἐκ τοῦ καταλόγου͵ συνδοκοῦν ἅπασιν ἡμῖν. Καὶ τοῦτον͵ ἔφη͵ ἡμεῖς θανατοῦμεν».
[52] Ἀκούσας ταῦτα ὁ Θηραμένης ἀνεπήδησεν ἐπὶ τὴν ἑστίαν καὶ εἶπεν· «Ἐγὼ δ΄͵ ἔφη͵ ὦ ἄνδρες͵ ἱκετεύω τὰ πάντων ἐννομώτατα͵ μὴ ἐπὶ Κριτίᾳ εἶναι ἐξαλείφειν μήτε ἐμὲ μήτε ὑμῶν ὃν ἂν βούληται͵ ἀλλ΄ ὅνπερ νόμον οὗτοι ἔγραψαν περὶ τῶν ἐν τῷ καταλόγῳ͵ κατὰ τοῦτον καὶ ὑμῖν καὶ ἐμοὶ τὴν κρίσιν εἶναι.
[53] Καὶ τοῦτο μέν͵ ἔφη͵ μὰ τοὺς θεοὺς οὐκ ἀγνοῶ͵ ὅτι οὐδέν μοι ἀρκέσει ὅδε ὁ βωμός͵ ἀλλὰ βούλομαι καὶ τοῦτο ἐπιδεῖξαι͵ ὅτι οὗτοι οὐ μόνον εἰσὶ περὶ ἀνθρώπους ἀδικώτατοι͵ ἀλλὰ καὶ περὶ θεοὺς ἀσεβέστατοι. Ὑμῶν μέντοι͵ ἔφη͵ ὦ ἄνδρες καλοὶ κἀγαθοί͵ θαυμάζω͵ εἰ μὴ βοηθήσετε ὑμῖν αὐτοῖς͵ καὶ ταῦτα γιγνώσκοντες ὅτι οὐδὲν τὸ ἐμὸν ὄνομα εὐεξαλειπτότερον ἢ τὸ ὑμῶν ἑκάστου».
[56] Οἱ δ΄ ἀπήγαγον τὸν ἄνδρα διὰ τῆς ἀγορᾶς μάλα μεγάλῃ τῇ φωνῇ δηλοῦντα οἷα ἔπασχε. Λέγεται δ΄ ἓν ῥῆμα καὶ τοῦτο αὐτοῦ. Ὡς εἶπεν ὁ Σάτυρος ὅτι οἰμώξοιτο͵ εἰ μὴ σιωπήσειεν͵ ἐπήρετο· «Ἂν δὲ σιωπῶ͵ οὐκ ἄρ΄͵ ἔφη͵ οἰμώξομαι;» Καὶ ἐπεί γε ἀποθνῄσκειν ἀναγκαζόμενος τὸ κώνειον ἔπιε͵ τὸ λειπόμενον ἔφασαν ἀποκοτταβίσαντα εἰπεῖν αὐτόν· «Κριτίᾳ τοῦτ΄ ἔστω τῷ καλῷ». Καὶ τοῦτο μὲν οὐκ ἀγνοῶ͵ ὅτι ταῦτα ἀποφθέγματα οὐκ ἀξιόλογα͵ ἐκεῖνο δὲ κρίνω τοῦ ἀνδρὸς ἀγαστόν͵ τὸ τοῦ θανάτου παρεστηκότος μήτε τὸ φρόνιμον μήτε τὸ παιγνιῶδες ἀπολιπεῖν ἐκ τῆς ψυχῆς.
Κείμενο από Μετάφραση
Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, Κεφ. 2, παρ. 20-22
[20] Οι Λακεδαιμόνιοι είπαν ότι δε θα υποδουλώσουν μια ελληνική πόλη που είχε προσφέρει στην Ελλάδα μεγάλες υπηρεσίες στους μεγαλύτερους κινδύνους που είχαν υπάρξει αλλά έκαναν ειρήνη με τον όρο ότι θα καταστρέψουν τα Μακρά Τείχη και (τα τείχη) του Πειραιά, θα παραδώσουν τα πλοία τους εκτός από δώδεκα, θα επιστρέψουν οι εξόριστοι και θα τους ακολουθούν σε ξηρά και θάλασσα, όπου τυχόν τους οδηγούν, έχοντας τους ίδιους εχθρούς και φίλους με τους Λακεδαιμόνιους.
[21] Ο Θηραμένης και οι συμπρέσβεις του μετέφεραν αυτά στην Αθήνα. Καθώς έμπαιναν πολύ πλήθος τους περικύκλωνε, επειδή φοβούνταν μήπως είχαν γυρίσει άπρακτοι. Γιατί δεν χωρούσε άλλη αναβολή εξαιτίας του πλήθους των νεκρών από τον λιμό.
[22] Την επομένη ανήγγειλαν οι πρέσβεις τους όρους με τους οποίους οι Λακεδαιμόνιοι δέχονταν την ειρήνη. Ο Θηραμένης μιλώντας εκ μέρους των πρέσβεων έλεγε ότι πρέπει να συμφωνήσουν με τους Λακεδαιμονίους και να γκρεμίσουν τα τείχη. Κάποιοι διαφώνησαν με αυτόν αλλά, επειδή πολλοί περισσότεροι συμφώνησαν, αποφάσισαν να δεχθούν την ειρήνη.
Παρατηρήσεις
Α. Να μεταφράσετε μόνο τα αποσπάσματα με τους έντονους χαρακτήρες.
Μονάδες 30
Β1. Πώς θα χαρακτηρίζατε την στάση του Θηραμένη κατά την ύστατη στιγμή της θανάτωσής του;
Μονάδες 15
Β2.Αν υποθέσουμε πως είστε μέλος της βουλής, ποια θα ήταν η στάση που θα τηρούσατε μετά την ακροαματική διαδικασία; Σε ποια απόφαση θα καταλήγατε και γιατί; Να λάβετε υπόψιν σας τις εξής φράσεις: ««Ἐγώ͵ ὦ βουλή͵ νομίζω προστάτου ἔργον εἶναι οἵου δεῖ͵ ὃς ἂν ὁρῶν τοὺς φίλους ἐξαπατωμένους μὴ ἐπιτρέπῃ. Καὶ ἐγὼ οὖν τοῦτο ποιήσω.[…] Ἐγὼ οὖν͵ ἔφη͵ Θηραμένην τουτονὶ ἐξαλείφω ἐκ τοῦ καταλόγου͵ συνδοκοῦν ἅπασιν ἡμῖν.» και ««Ἐγὼ δ΄͵ ἔφη͵ ὦ ἄνδρες͵ ἱκετεύω τὰ πάντων ἐννομώτατα͵ μὴ ἐπὶ Κριτίᾳ εἶναι ἐξαλείφειν μήτε ἐμὲ μήτε ὑμῶν ὃν ἂν βούληται͵ ἀλλ΄ ὅνπερ νόμον οὗτοι ἔγραψαν περὶ τῶν ἐν τῷ καταλόγῳ͵ κατὰ τοῦτον καὶ ὑμῖν καὶ ἐμοὶ τὴν κρίσιν εἶναι.»
Μονάδες 10
Β3.Να σχολιάσετε με ποιους εκφραστικούς τρόπους ο Ξενοφώντας αναδημιουργεί την ατμόσφαιρα της δίκης;
Μονάδες 10
Β4. Ποια ήταν τα μέτρα που προτάθηκαν απο τους Λακεδαιμονίους στους Αθηναίους; Ποιο από αυτά κατά την άποψή σας είναι το σκληρότερο και τι θα αντιπροτείνατε; (Με βάση το Μεταφρασμένο κείμενο που σας δόθηκε)
Μονάδες 10
Γ1. Να γράψετε τον ρηματικό τύπο που ζητείται
- ἀνήσομεν: β΄ενικό πρόσωπο, προστακτική αορίστου β’ στη μέση φωνή
- ἐξαλείφειν: απαρέμφατο παθητικού μέλλοντα
- βούλομαι: γ΄πληθυντικό πρόσωπο προστακτικής παθητικού αορίστου
- ἀπήγαγον: α΄πληθυντικό πρόσωπο ευκτικής αορίστου β΄ στη ενεργητική φωνή
- ἀπολιπεῖν: β’ πληθηντικό πρόσωπο υποτακτικής παρακειμένου ενεργητική φωνή
Μονάδες 5
Γ2. Να γράψετε τον γραμματικό τύπου που ζητείται
- ἄνδρα: κλητική ενικού
- ὑμετέρας: τον αντίστοιχο τύπο για έναν κτήτορα
- κρίσιν: δοτική πληθυντικού
- ῥῆμα: αιτιατική ενικού
- παιγνιῶδες: δοτική ενικού
Μονάδες 5
Γ3. Να βρεθεί ο συντακτικός ρόλος των παρακάτω λέξεων (υπογραμμίζονται και εντός του κειμένου)
- προστάτου
- ἀποθνῄσκειν
- περὶ τῶν ἐν τῷ καταλόγῳ
- ἐπιδεῖξαι
- τῇ φωνῇ
Μονάδες 5
Δ1. Να αναγνωριστεί το είδος των δευτερευουσών (είδος, εισαγωγή, έγκλιση) και να εντοπιστεί η συντακτική τους θέση
- ὃν ἂν βούληται ὑμῶν (52)
- ὅτι οὐδέν μοι ἀρκέσει ὅδε ὁ βωμός (53)
Μονάδες 5
Ε1. Να βρείτε τις λέξεις με τις οποίες συνδέονται ετυμολογικά οι παρακάτω λέξεις: προσηλυτισμός, αυτοψία, προφήτης, θαυμαστής, άξιος
Μονάδες 5
Ε2. Να γράψετε από μια ομόρριζη ή παράγωγη λέξη (σύνθετη ή απλή) στα νέα ελληνικά για κάθε λέξη που ακολουθεί: ἀνήσομεν, εἶναι, εὐεξαλειπτότερον, ἀπολιπεῖν, ἀξιόλογα
Μονάδες 5
Για να δείτε τις απαντήσεις του κριτηρίου επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Κριτήριο Αξιολόγησης Ξενοφώντος Ελληνικά Κεφάλαιο 3, 51-56 & 56 – Απαντήσεις
Για να μεταβείτε στην αντίστοιχη Ενότητα της ύλης από το 3ο βιβλίο του Θουκυδίδη επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τους παρακάτω πίνακες:
Για να μεταφερθείτε σε Συνδυαστικές Ερωτήσεις πρωτότυπου-μεταφρασμένου κειμένου απλώς επιλέξτε τον αντίστοιχο σύνδεσμο από τον παρακάτω πίνακα.
Το κριτήριο αξιολόγησης που μόλις διαβάσατε και οι απαντήσεις που το συνοδεύουν προέρχονται από τις προσωπικές σημειώσεις της συναδέλφου Φρέριας Παπαθανασίου, η οποία το παραχώρησε στον ιστότοπό μας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους υπόλοιπους συναδέλφους.
Την ευχαριστούμε από καρδιάς και της ευχόμαστε κάθε επιτυχία όχι μόνο στον επαγγελματικό στίβο αλλά και στην προσωπική της ζωή.
Η Ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τα Φιλολογικά μαθήματα ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.