Επίλεξε το Καλύτερο Λεξικό Ανωμάλων Ρημάτων για τη Νέα Χρονιά

– Παιδιά μου τι απάντησε ο βασιλιάς Λεωνίδας στον Ξέρξη;

– Μολών λαβέ! κυρία.

– Και τι τύπος είναι το μολών παιδιά μου;

– Μετοχή αορίστου β’ του ρήματος βλώσκω, κυρία!

Η παραπάνω σκηνή μάλλον αποτελεί σενάριο ταινίας για τις περισσότερες σχολικές αίθουσες ανά την Ελλάδα. Τα ρήματα με όλα τα συμπαρομαρτούντα (χρόνους, εγκλίσεις, φωνές κ.λπ.) αποτελούν αγκάθι για τους μαθητές όλων των τάξεων, Γυμνασίου και Λυκείου, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμη και υποψήφιοι των Πανελλαδικών εξετάσεων αγνοούν βασικούς ρηματικούς τύπους.

Ειδικά για τους μαθητές που έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με τον αρχαίο ελληνικό λόγο και τις ιδιαιτερότητές του όροι όπως οξεία, περισπωμένη, βραχύχρονο, μακρόχρονο δίχρονο κ.λπ. ακούγονται εντελώς άγνωστοι.

Ακόμη όμως και για τους μεγαλύτερους, η ενασχόληση με τα ρήματα της αρχαίας ελληνικής προσκρούει σε άλλους σκοπέλους, οι οποίοι ονομάζονται σύνθετα ρήματα, ρήματα με αόριστο β’, συνηρημένα, ρήματα σε – μι, ρήματα με κατάληξη αορίστου β’ που παρομοιάζει την κλίση των ρημάτων σε –μι και η λίστα συνεχίζεται επ’ αόριστον.

Τη λύση προσφέρουν τα Λεξικά Ανωμάλων Ρημάτων, δηλαδή συγκεντρωτικοί κατάλογοι των κυριοτέρων αρχαίων ρημάτων.

Η ύπαρξη όμως τόσο πολλών, διαφορετικών και αλληλοκαλυπτόμενων προτάσεων προκαλεί άγχος και αμφιβολία στον γονιό, συχνά ακόμη και στους επαγγελματίες του χώρου, οι οποίοι αναζητούν το πιο έγκυρο και χρηστικό εργαλείο.

Κριτήρια Επιλογής για Λεξικό Ανωμάλων Ρημάτων

Βασικά κριτήρια επιλογής για ένα αξιόπιστο και χρηστικό Λεξικό Ανωμάλων Ρημάτων είναι:

• η οπτικοποίηση της πληροφορίας με τρόπο απτό και άμεσο, ώστε να διευκολύνεται η μετάδοση της γνώσης προς τον μαθητή.
• η ομαδοποίηση του υλικού καθώς συντελεί καθοριστικά στη βελτίωση της απομνημονευτικής διαδικασίας. Ο μαθητής έτσι επιτυγχάνει βέλτιστη απορρόφηση γνώσης στον ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο.
• ας μην ξεχνάμε και την επώνυμη υπογραφή από έγκριτο επιστήμονα με μακρόχρονη παρουσία στο χώρο.

Το κόστος απόκτησης για ένα τέτοιο Λεξικό Ανωμάλων Ρημάτων αποτελεί επένδυση στη μαθητική βιβλιοθήκη, ενώ η απόσβεση είναι βέβαιη σε βάθος χρόνου, καθώς χρησιμεύει τόσο στο Γυμνάσιο όσο και στο Λύκειο.

Μία πρόταση η οποία συγκεντρώνει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι το βιβλίο της Ρένας Μπρισίμη «Νέο Λεξικό Ομαλά και Ανώμαλα Ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής». Στις 370 σελίδες του ο μαθητής θα βρει συγκεντρωμένα όλα τα ανώμαλα και ομαλά ρήματα που απαντούν συχνότερα στην αρχαία ελληνική γραμματεία χωρισμένα σε κατηγορίες ανάλογα με την κλίση τους.

Η απουσία επαφής του σημερινού μαθητικού κοινού με τη δομή και το κλιτικό σύστημα της αρχαίας ελληνικής, όπως συνέβαινε σε παλαιότερες εποχές, και η απομάκρυνση από τη συστημική αλλά με σύγχρονο τρόπο διδασκαλία της γραμματικής καθιστούν την αξιοποίηση χρηστικών εργαλείων -περισσότερο από ποτέ- αναγκαία στις μέρες μας.

Αυτό που διαφοροποιεί το βιβλίο από τον ανταγωνισμό, συμβάλλοντας θετικά στην προσπάθεια του μαθητή είναι η διττή προσέγγιση του υλικού· συνοπτικά και αναλυτικά. Το βιβλίο περιλαμβάνει εκτενείς πίνακες με τους αρχικούς χρόνους των ρημάτων, οι οποίοι εκτείνονται σε 40 πυκνογραμμένες σελίδες, αλλά και 250 αναλυτικούς πίνακες κλίσης σε όλα τα πρόσωπα για συγκεκριμένα ρήματα.

Όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς σε αυτούς τους πίνακες θα βρουν χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την ετυμολογική τους προέλευση, τη σύνταξη, τα κυριότερα σύνθετα, συνώνυμα και αντώνυμα (χαρακτηριστικό ιδιαίτερα χρήσιμο για την προετοιμασία υποψηφίων της  Γ’ Λυκείου) καθώς και ομόρριζα ουσιαστικά ή επίθετα.

Η χρησιμότητα και η χρηστικότητα του βιβλίου δεν εξαντλείται στην άριστη παράθεση των ρημάτων και την άρτια παρουσίαση της κλίσης τους. Περιέχει αναλυτικά υποδείγματα κλίσης μετοχών όλων των χρόνων, φωνών, συζυγιών κ.λπ. ενώ υπάρχει συνοπτικός κατάλογος παρατηρήσεων για τον τονισμό των σύνθετων και παρασύνθετων ρημάτων.

Ακόμη στις σελίδες του οι Φιλόλογοι θα βρουν πίνακες:

Α) των κυριοτέρων ρημάτων που σχηματίζουν αόριστο β’

Β) ρημάτων που σχηματίζουν μέσο μέλλοντα (αλλά με ενεργητική σημασία)

Γ) αποθετικών

Δ)  απροσώπων

Ε) ενώ ιδιαίτερα χρηστικός είναι και ο πίνακας ομόηχων τύπων ρημάτων της αρχαίας ελληνικής.

 

Μπορείτε να “ξεφυλλίσετε” ένα δείγμα από το βιβλίο εδώ.

 

 

Το βιβλίο της κ. Μπρισίμη κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πεδίο και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να το αναζητήσουν σε όλα τα ενημερωμένα βιβλιοπωλεία ή να το παραγγείλουν από εδώ.

 

Η Ομάδα του filologika.gr

---

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook, και διαβάστε παρόμοια προτεινόμενα θέματα της επικαιρότητας ακριβώς από κάτω!

• ανώμαλα ρήματα
• αρχαία ελληνικά
• λεξικό