Η Κατάργηση Διδάκτρων Φέρνει Κατάργηση Μεταπτυχιακών!
Το νέο σχέδιο νόμου που προωθεί το Υπουργείο Παιδείας προβλέπει κατάργηση διδάκτρων σε μεταπτυχιακά. Όσο χαρμόσυνο και αν ακούγεται αυτό αρχικά, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις μιας τέτοιας κίνησης μπορούν να αποβούν μοιραίες για την ύπαρξη δεκάδων μεταπτυχιακών προγραμμάτων στην Ελλάδα, τα οποία στηρίζονται αποκλειστικά στα καταβαλλόμενα δίδακτρα για την επιβίωσή τους.
Σε προηγούμενο άρθρο μας είχαμε αναφερθεί στην πρόταση του Υπουργείου Παιδείας για μείωση των διδάκτρων στο ποσό των 1.760 ευρώ. Το ποσό αυτό προκύπτει καθώς το σχέδιο νόμου προβλέπει τέλος εγγραφής έως το τριπλάσιο του εκάστοτε νομοθετικά οριζόμενου κατώτατου ακαθάριστου μηνιαίου μισθού (σήμερα 586 ευρώ).
Σε αυτό το άρθρο είχαμε αναφερθεί στον κίνδυνο που εγκυμονούσε η παραπάνω απόφαση του Υπουργείου καθώς οι αλλαγές στα δίδακτρα των μεταπτυχιακών που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα θα ωθήσει αρκετά από αυτά στην κατάργηση. Μετά τις περικοπές των κονδυλίων προς τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάσταση της χώρας τα μεταπτυχιακά αποτελούσαν μια “ανάσα” για τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ, τα οποία στηρίζονταν σε αυτά για την κάλυψη άλλων αναγκών τους. Σύμφωνα με το άρθρο 8 του νόμου 3685/2008, από τα έσοδα που έχουν τα ΑΕΙ από τα δίδακτρα, το 25% δίνεται για κάλυψη λειτουργικών εξόδων των ιδρυμάτων, το 10% είναι παρακράτηση των ΕΛΚΕ, ενώ το υπόλοιπο 65% καλύπτει λειτουργικά έξοδα του προγράμματος, στα οποία περιλαμβάνονται και αμοιβές προσωπικού.
Κατάργηση διδάκτρων σε μεταπτυχιακά
Με το νέο σχέδιο νόμου που προωθεί το Υπουργείο προβλέπεται κατάργηση των διδάκτρων για όλα τα μεταπτυχιακά προγράμματα πλην εκείνων που απευθύνονται σε επαγγελματίες. Για τη χρηματοδότησή τους θα στηρίζονται πλέον σε δωρεές και χορηγίες, ενώ υπάρχει και πρόβλεψη για κατ’ εξαίρεση τέλος εγγραφής, «το οποίο σε συνδυασμό με μία πιθανή διεύρυνση του αριθμού των προσφερόμενων θέσεων θα περιορίσει τις απώλειες που θα έχει το ίδρυμα από την κατάργηση των διδάκτρων», σύμφωνα με τις δηλώσεις μέλους της Συνόδου Πρυτάνεων.
«Τα μεταπτυχιακά προγράμματα δεν ρυθμίζονται από την αγορά, είναι ακαδημαϊκοί τίτλοι και ό,τι έχει να κάνει με την ακαδημαϊκότητα είναι δωρεάν», ανέφερε στην «Καθημερινή» υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Παιδείας. Ωστόσο δεν θα συμβαίνει το ίδιο με τα μεταπτυχιακά που απευθύνονται σε επαγγελματίες, δηλαδή είναι επαγγελματικής εξειδίκευσης. Σε αυτά θα υπάρχουν δίδακτρα. Άλλωστε, όπως αναφέρει το ίδιο στέλεχος, «τα μεταπτυχιακά που έως τώρα έχουν υψηλά δίδακτρα κάνουν επαγγελματική εξειδίκευση»
Το νέο σχέδιο νόμου επιδιώκει να βρει τη τη χρυσή τομή ανάμεσα στο αρχικό σχέδιο νόμου του υπουργείου για τα μεταπτυχιακά προγράμματα και στις ενστάσεις που διατύπωσαν επ’ αυτού η Σύνοδος Πρυτάνεων και η πανεπιστημιακή κοινότητα. Η τελική πρόταση αναμένεται να παρουσιασθεί μέσα στην εβδομάδα, ώστε το σχέδιο νόμου να οδεύσει στη Βουλή.
Τι προβλέπει το νέο σχέδιο νόμου:
- Τα προγράμματα αναμένεται να διακριθούν σε δύο κατηγορίες: α) Τα ερευνητικά μεταπτυχιακά, τα οποία θα μπορούν να οδηγήσουν σε διδακτορικό και θα είναι δωρεάν, και β) τα επαγγελματικής εξειδίκευσης, στα οποία θα υπάρχουν δίδακτρα αλλά με πλαφόν (μάλλον θα διατηρηθεί το ποσό των 1760 ευρώ).
- Η χρηματοδότηση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων θα προέρχεται: α) από τον προϋπολογισμό του ΑΕΙ, β) από το υπουργείο Παιδείας γ) από δωρεές, παροχές, κληροδοτήματα, χορηγίες φορέων του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα, από πόρους από ερευνητικά προγράμματα, ευρωπαϊκούς πόρους και δ) από μέρος των οφειλών των υπόχρεων των ΕΛΚΕ των ΑΕΙ, έπειτα από απόφαση της Συγκλήτου.
- Εάν δεν είναι δυνατόν, και κατ’ εξαίρεση, να καλυφθούν τα λειτουργικά έξοδα εξ ολοκλήρου από τις παραπάνω πηγές χρηματοδότησης, τότε μπορεί να προβλεφθεί τέλος εγγραφής. Το ποσό υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπερνά το τριπλάσιο του εκάστοτε νομοθετικά οριζόμενου κατώτατου ακαθάριστου μηνιαίου μισθού (περί τα 1.750 ευρώ) και θα υπάρχουν και κριτήρια για τη μείωσή του με βάση την οικονομική κατάσταση της οικογένειας κάθε φοιτητή.
- Οι αντιδράσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας για τις αλλαγές στις αμοιβές τους φαίνεται ότι εισακούστηκαν αφού, με το νέο σχέδιο νόμου η αμοιβή του πανεπιστημιακού που θα διδάσκει στο μεταπτυχιακό θα αποτιμάται όσο το εκτιμώμενο ωρομίσθιό του (ένας πανεπιστημιακός οφείλει να προσφέρει έργο 20 ώρες την εβδομάδα, άρα 80 ώρες τον μήνα) και με βάση τις ώρες θα προκύπτει η τελική, επιπλέον αμοιβή, που και πάλι θα μπορεί να είναι όσο ένας μισθός. Υπενθυμίζουμε εδώ ότι το προηγούμενο σχέδιο νόμου προέβλεπε ότι οι αμοιβές κάθε πανεπιστημιακού από ένα μεταπτυχιακό δεν μπορούν να ξεπερνούν το 20% των ακαθάριστων αποδοχών της βαθμίδας του και μόνο σε όσους διδάσκουν σε δύο μεταπτυχιακά, αφού πρακτικά δε θα αμείβονταν για το πρώτο μεταπτυχιακό που διδάσκουν. Η νέα πρόταση του Υπουργείου θέτει ως προαπαιτούμενο για την επιπλέον αμοιβή των διδασκόντων ότι θα έχουν συμπληρώσει τις εκ του νόμου προβλεπόμενες διδακτικές τους υποχρεώσεις, στις οποίες εμπίπτει μία τουλάχιστον εβδομαδιαία διδασκαλία σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα.
Η πρόταση των πρυτάνεων
Σε κείμενο τριών σελίδων συμπυκνώθηκε η πρόταση της συνόδου πρυτάνεων για τα μεταπτυχιακά. Οι πρυτάνεις πρότειναν τα προγράμματα να εγκρίνονται από τη Σύγκλητο, η ΑΔΙΠ (αρχή αξιολόγησης) να έχει δικαίωμα βέτο στα μεταπτυχιακά με δίδακτρα πάνω από 4.000 ευρώ και η αμοιβή των διδασκόντων ανά ώρα στο μεταπτυχιακό να υπολογίζεται όπως το εκτιμώμενο ωρομίσθιό τους. Η σύνοδος σύστησε τριμελή επιτροπή, αποτελούμενη από τους πρυτάνεις Ευάγγελο Γιακουμάκη (Οικονομικό Αθηνών), Οδυσσέα Ζώρα (Παν. Κρήτης) και Γεώργιο Πετράκο (Παν. Θεσσαλίας) οι οποίοι συναντήθηκαν μέσα στην εβδομάδα με την κ. Αναγνωστοπούλου για τις τελικές διαπραγματεύσεις.
Η Ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook, και διαβάστε παρόμοια προτεινόμενα θέματα της επικαιρότητας ακριβώς από κάτω!