Ιωάννης Καποδίστριας: Πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας ( Μέρος γ')

Ιωάννης Καποδίστριας: Πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας ( Μέρος γ’)

Ήταν 7 Ιανουαρίου 1828, όταν ο εξαιρετικός διπλωμάτης και ζηλωτής της ελληνικής επανάστασης, Ιωάννης Καποδίστριας, εγκατέλειψε τα ευρωπαϊκά διπλωματικά σαλόνια για να αναλάβει την αρχηγεσία του ελληνικού κράτους, που τότε βρισκόταν στα σπάργανα της αναγέννησής του.

Το χρίσμα

Το 1821 η ελληνική ύπαιθρος βιώνει τον αναβρασμό κάτω από το ζυγό των Οθωμανών. Μία ανώνυμη επιστολή φτάνει στα χέρια των ταγών του ελληνικού στρατού. Ο μυστικός επιστολογράφος προτρέπει τους οπλαρχηγούς να συνεχίσουν τον απελευθερωτικό αγώνα χωρίς να αποβλέπουν σε βοήθεια από τους Ρώσους. Πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι αποστολέας είναι ο Ιωάννης Καποδίστριας. Άλλωστε διατηρεί συχνή επιστολογραφία με τους Κουντουριώτες και τους προκρίτους του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου. Σε αυτή συμπεριλαμβάνονται οδηγίες για τη διαχείριση της άμυνας των επαναστατημένων περιοχών, συμβουλές για τη διοίκηση και τη διπλωματία. Φαίνεται πως από το παρασκήνιο ο πρωτομάρτυρας της επανάστασης, Ιωάννης Καποδίστριας, συντονίζει τους πρωταγωνιστές στα πεδία των μαχών.

Ο κόσμος της Ελλάδας διψά να αναλάβει τα ηνία της χώρας ο κόμης Ιωάννης Καποδίστριας. Οι πιο σπουδαίοι των στρατηγών, ο Υψηλάντης και ο Κολοκοτρώνης το 1822 και οι πρόκριτοι το 1824 τον καλούν να αναλάβει τα ηνία της χώρας. Ο ίδιος θέλει να ανταποκριθεί στο κάλεσμα, όπως αποδεικνύεται από τις επιστολές του,  ο Τσάρος όμως δεν τον απαλλάσσει από τα καθήκοντά του. Έτσι ο Ιωάννης καλλιεργεί το έδαφος πυρετωδώς στο διπλωματικό παρασκήνιο. Ταξιδεύει σε όλη την Ευρώπη για την εξεύρεση της απαιτούμενης οικονομικής στήριξης για τον επισιτισμό του στρατού και για την αναγνώριση της επανάστασης ως νόμιμου δικαιώματος του ελληνικού λαού για απελευθέρωση.

Στην Ελλάδα οι συμπατριώτες του συνεδριάζουν στην Τροιζήνα τον  Απρίλιο του 1827 υπό ατμόσφαιρα διχόνοιας. Ο Ανδρέας Ζαΐμης, κορυφαία προσωπικότητα του Ναυπλίου, κατοχυρώνει τη θέση του στο τιμόνι της κυβέρνησης και επιχειρεί την καταστολή των στρατηγών. Στον αντίποδα, ο Γέρος του Μωριά έχει προετοιμάσει το έδαφος για την έλευση του κορυφαίου διπλωμάτη, Ιωάννη Καποδίστρια. Στο πλευρό του τάσσονται ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης. Οι Υδραίοι καπεταναίοι – μαζί τους και ο Αλ. Μαυροκορδάτος- που αρχικά δρούσαν υπόγεια ώστε η εθνοσυνέλευση να λάβει χώρα στην Ερμιόνη για να εμποδίσουν την εκλογή, αποχωρούν και έτσι εξασφαλίζεται ομοφωνία.

Η Γ΄ Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας εξέλεξε τον Ιωάννη Καποδίστρια πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας το 1829.

Έτσι, μετά από περιπέτειες, η Εθνοσυνέλευση αναγνωρίζει στο πρόσωπο του Ιωάννη Καποδίστρια όχι μόνο έναν κορυφαίο πολιτικό που γνωρίζει καλά να ελίσσεται στον λαβύρινθο της διπλωματίας αλλά και έναν χαρισματικό ηγέτη και παθιασμένο ζηλωτή της εθνικής αναγέννησης. Στις 3 Απριλίου 1827 με το υπ’ αριθμό ΣΤ’ ψήφισμα η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας αποφασίζει ότι: «Ὁ Κόμης Ἰωάννης Καποδίστριας ἐκλέγεται παρά τῆς Συνελεύσεως ταύτης ἐν ὀνόματι τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, Κυβερνήτης τῆς Ἑλλάδος, καί ἐμπιστεύεται τήν Νομοτελεστικήν αὐτῆς δύναμιν.» Στις 6 Απριλίου 1827 αποστέλλεται επιστολή προς τον Βιάρο Καποδίστρια, αδελφό του Ιωάννη, την οποία υπογράφουν 91 πληρεξούσιοι – ακόμα και όσοι αντιμάχονταν τον Καποδίστρια- η οποία περιλαμβάνει το προσκλητήριο για τον κόντε Ιωάννη και το αντίγραφο του ψηφίσματος με σκοπό να του τα προωθήσει.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας, στο δρόμο για την Αγία Πετρούπολη, διαβάζει το άρθρο βερολινέζικης εφημερίδας αφιερωμένο στην εκλογή του. Αμέσως γράφει στον αδερφό του για επιβεβαίωση. Δέχεται με πλήρη επίγνωση το χρέος του νιώθοντας τιμή και ευθύνη. Αρνείται κάθε διάκριση και μισθό που του προσφέρει ο Τσάρος για να παραμείνει στην υπηρεσία του. Αρνείται και τη σύνταξη των 6.000 φράγκων.  Πουλά τα πράγματά του, καθώς περιουσία δεν απέκτησε, και στέλνει τα χρήματα στην Ελλάδα για να χρησιμοποιηθούν για τον Αγώνα. Παρακινεί τους πλούσιους συμπατριώτες του στη Ρωσία να υποστηρίξουν την αγορά εξοπλισμού για το στράτευμα, και τους Έλληνες του εξωτερικού να αναλάβουν  πρεσβευτές της χώρας. Στο πλευρό του έχει και τους ανθρώπους της Φιλόμουσου Εταιρείας. Ο ίδιος, πριν την αναχώρησή του για Ιταλία, αναζητά συμμάχους στο πρόσωπο των ηγετών της Βρετανίας και της Γαλλίας. Μα ο Καραϊσκάκης είναι νεκρός, η Ρούμελη βρίσκεται στα χέρια των Τούρκων πλέον και διαφαίνεται ο μεγάλος κίνδυνος να καταρρεύσει η επανάσταση. Έτσι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιλέγουν να μην στηρίξουν οικονομικά το εγχείρημα.

Απογοητευμένος ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας μεταβαίνει στο Τορίνο και περιμένει με το βλέμμα καρφωμένο στη θάλασσα πίσω από το τηλεσκοπικό του κιάλι το βρετανικό πλοίο  που θα τον μεταφέρει στη νέα του βάση. Την Πρωτοχρονιά του 1828 επιβιβάζεται στο «Wolf». Οι Βρετανοί είχαν την εποπτεία του ταξιδιού ώστε να έχουν τη δυνατότητα αργότερα να εμπλέκονται στην εσωτερική πολιτική της Ελλάδας. Μία ανάγκη εκδηλώνει ο επιφανής πολιτικός: μία στάση στην Κέρκυρα για να προσκυνήσει τους τάφους των γονιών του μιας και δε μπορούσε να πάρει  την ευχή τους. Εκείνοι αρνούνται και στα ανοιχτά του Ιονίου πελάγους ο ναύαρχος Κόδριγκτον τον αναγκάζει να μετεπιβιβαστεί στο «Warspite 74» για να του δηλώσει ότι τον θεωρεί έναν αδίστακτο δολοπλόκο. Ο Καποδίστριας όμως επιστρατεύοντας το ρητορικό του ταλέντο τον πείθει να συμφιλιωθούν και να χαράξουν από κοινού έναν νέο χάρτη ειρήνης.

Ο κυβερνήτης του νεότευκτου ελληνικού κράτους, κόμης Ιωάννης Καποδίστριας, αποβιβάζεται στην Αίγινα στις 23 Ιανουαρίου συνοδευόμενος από γαλλικό και ρωσικό πολεμικό. Χωρίς σωματοφυλακή. Χωρίς μεγαλοπρέπειες και φανφάρες. Το ντύσιμό του δεν προδίδει τον επιφανέστερο πολιτικό άνδρα της Ελλάδας. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός του πλήθους είναι ξέφρενος. Εντυπωσιάζεται από την απλότητα του νέου του ταγού. Στη Μητρόπολη της Παναγίας Αιγίνης, έχει στηθεί υπερυψωμένος θρόνος για τον κυβερνήτη για να παρακολουθήσει τη δοξολογία. Ο Καποδίστριας προτιμά να παραμείνει όρθιος και στέκεται δίπλα στους πιστούς ακολουθώντας με υπερβάλλοντα σεβασμό και κατάνυξη το μυστήριο.

Πολιτική

Τα σύνορα του ελληνικού κράτους το 1830.

Η κατάσταση στην οποία βρήκε ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας τον λαό του είναι αποκαρδιωτική. Η εικόνα που καταγράφει στα απομνημονεύματά του ο Ιωάννης Καποδίστριας στα 51 του χρόνια πρέπει να χάραξε τη μνήμη του με ανεξίτηλη μελάνη : «Είναι καιροί πού πρέπει να φορούμε όλοι ζώνη δερματένια και να τρώμε ακρίδες και μέλι άγριο. Είδα πολλά είς την ζωή μου, αλλά σαν το θέαμα όταν έφθασα εδώ εις την Αίγινα δεν είδα τί παρόμοιο ποτέ, και άλλος να μην το ιδή… «Ζήτω ο κυβερνήτης ο σωτήρας μας, ο ελευθερωτής μας!» εφώναζαν γυναίκες αναμαλλιάρες, άνδρες με λαβωματιές πολέμου, ορφανά κατεβασμένα από τις σπηλιές.
Μαυροφορεμένες γυναίκες, γέροντες μου εζητούσαν να αναστήσω τους πεθαμένους τους, μανάδες μου έδειχναν εις το βυζί τα παιδιά τους και μου έλεγαν να τα ζήσω και ότι δεν τους απέμειναν παρά εκείνα κι εγώ και με δίκαιο μου εζητούσαν όλα αυτά, διότι εγώ ήλθα και σεις με προσκαλέσατε να οικοδομήσω,να θεμελιώσω κυβέρνησιν και κυβέρνησις και ως πρέπει ζει, ευτυχεί τους ζωντανούς, ανασταίνει και αποθαμένους διατί διορθώνει την ζημία του θανάτου και της αδικίας. Δεν ζει ο άνθρωπος, ζει το έργο του, καρποφορεί, αν ο διοικητής είναι δίκαιος, αν το κράτος έχη συνείδησι, ευσπλαχνία, μέτρα σοφίας.»

Ο Ιωάννης Καποδίστριας συζητά ισότιμα με τους άνδρες που είχαν την πρωτοκαθεδρία στις περιοχές τους. Εκφράζει ξεκάθαρα τις σκέψεις του. Θέλει να κυβερνήσει με βάση το Σύνταγμα της Τροιζήνας αλλά κωλύεται, γιατί αυτό όριζε την ανεξαρτησία της Ελλάδας, κάτι που ανέτρεπε τη συμφωνία με τις Μεγάλες Δυνάμεις, η οποία υπαγόρευε αυτονομία με υποτέλεια στην Υψηλή Πύλη. Αν παραβεί τα συμφωνηθέντα, διακυβεύεται η παράταση του ελέγχου της χώρας από τα ευρωπαϊκά ανακτοβούλια. Καθώς δεν έχει άλλη επιλογή, ορκίζεται Κυβερνήτης και αναλαμβάνει, με δικτατορικό τρόπο, διοικητής με νομοτελεστική εξουσία και στρατηγός της χώρας. Σύντομα πετυχαίνει την ανασύνταξη του στρατιωτικού σώματος, την εξάλειψη της πειρατείας και τον επισιτισμό των κατοίκων.

Παράλληλα συγκροτείται συμβουλευτικό σώμα που αποτελείται από 27 μέλη με αρμοδιότητα να επικυρώνει τα διατάγματά του. Ο στρατιωτικός τομέας διοικείται από τον Υδραίο Κουντουριώτη, ο εσωτερικός από τον Αχαιό Ζαΐμη και ο στρατιωτικός από τον Μανιάτη Μαυρομιχάλη. Γραμματέας των ναυτικών θεμάτων αναλαμβάνει ο Μαυροκορδάτος. Οι άνδρες αυτοί αργότερα θα αποτελέσουν την αντιπολίτευση του Καποδίστρια. Ο νεόκοπος κυβερνήτης γνωρίζει το ήθος και τις πεποιθήσεις τους. Όμως τους επιλέγει επειδή θεωρούσε σημαντικό να προκριθούν Έλληνες στα αξιώματα. Οι άνδρες αυτοί είναι αναγνωρισμένοι στις περιοχές που εκπροσωπούν και προτιμά να τους περιορίσει κεντρικά παρά να τους περιθωριοποιήσει στην ύπαιθρο ρισκάροντας πιθανές επαναστάσεις.

Οι στρατιωτικές επιτυχίες είναι καταιγιστικές. Ο Ιωάννης Καποδίστριας καταφέρνει την ανασύνταξη του στρατού με τη δημιουργία 8 χιλιαρχιών, καθώς το 70% των εξόδων του Ελληνικού κράτους καταβάλλονται για την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό. Οι στόχοι πραγματώνονται ο ένας μετά τον άλλο: Πρώτα η Πελοπόννησος, το Αντίρριο και η Ναύπακτος. Ακολουθεί το Μεσολόγγι, η Ανατολική Στερεά και η Αττική. Με τη Μάχη της Πέτρας και την κατάληψη της Λάρισας ολοκληρώνεται η στρατιωτική δοκιμασία για τον Κυβερνήτη.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας κατά την άφιξή του στην Ελλάδα βρίσκει και παραλαμβάνει «καμένη γη». Η χώρα ξεκινά από το μηδέν μιας και απουσιάζει έστω και η στοιχειώδης διοίκηση. Καταπιάνεται, παράλληλα με τα υπόλοιπα, με την ανασυγκρότηση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Επιμελείται προσωπικά την ίδρυση δικαστηρίων και την επάνδρωσή τους.

1928. Κυκλοφορεί το πρώτο νόμισμα του σύγχρονου ελληνικού κράτους, ο φοίνικας.

Ταυτόχρονα αναμορφώνει την οικονομία. Ιδρύει την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα με τη συνδρομή του Ελβετού φίλου του και τραπεζίτη Εϋνάρδου και το Εθνικό Νομισματοκοπείο ορίζοντας ως επίσημο νόμισμα του Ελληνικού κράτους τον φοίνικα στις 28 Ιουλίου 1828. Το φθινόπωρο του ίδιου έτους οργανώνει και την ταχυδρομική υπηρεσία. Νευραλγικός τομέας της εθνικής οικονομίας ανέκαθεν ήταν η γεωργία. Ο Καποδίστριας φροντίζει ιδιαίτερα τον τομέα αυτό με την εισαγωγή για πρώτη φορά της καλλιέργειας της πατάτας…

Όταν έφτασε στο λιμάνι του Ναυπλίου φορτίο με πατάτες, ο Καποδίστριας παρακίνησε όποιους το επιθυμούσαν να πάρουν όσες ήθελαν. Οι συμπατριώτες του όμως δε φάνηκαν τόσο θερμοί απέναντι στο νέο αυτό προϊόν. Έπειτα τοποθέτησε φρουρά στο φορτίο με οδηγία να το φυλάσσουν με χαλαρότητα και ταυτόχρονα διέρρευσε τη φήμη ότι αυτό ήταν ανεκτίμητης αξίας. Με την ανοχή των φρουρών οι πατάτες σιγά- σιγά εκλάπησαν. Έτσι οι Έλληνες υιοθέτησαν την πατάτα στις καθημερινές διατροφικές τους συνήθειες.

Το τέλος

Ο Ιωάννης Καποδίστριας βρίσκει απέναντί του τους δυσαρεστημένους θιασώτες του δημοκρατικού πολιτεύματος , πρόκριτους και καπεταναίους που διψούν για εξουσία και δεν εγκρίνουν τις τακτικές του. Φυσικά  ο Καποδίστριας δε μπορούσε να ικανοποιήσει τα αιτήματα όλων. Σύντομα κατηγορείται ότι εισηγείται ξενικούς θεσμούς που καταρρίπτουν την πατροπαράδοτη διοίκηση. Όλα αυτά μαζί με την ολιγωρία του για την προκήρυξη νέων εκλογών δίνουν αφορμή στην αντιπολίτευση  να καταφερθεί εναντίον του. Το 1929 στασιακά κινήματα οργανώνονται με σκοπό την ανατροπή του Κυβερνήτη. Σειρά είχε η Μάνη η οποία αρνήθηκε την καταβολή του φόρου και προσχώρησε στο επαναστατικό κίνημα.

Όσο εκτραχύνεται η κατάσταση, ο Καποδίστριας χάνει την πίστη του απέναντι στους ανθρώπους που επέλεξε να πλαισιώσουν το κυβερνητικό του σχήμα. Τον ζώνει η αγωνία και παντού βλέπει δολοπλόκους που μηχανορραφούν  για την ανατροπή του. Σε μία κίνηση κακού πολιτικού ελιγμού και επίδειξης της δύναμης του συλλαμβάνει και οδηγεί τον γηραιό Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη στη φυλακή, καθώς και τον αδελφό του, Κωνσταντίνο, και τον γιο του, Γεώργιο. Κατά συνέπεια, εκτρέφει την πολιτική αντιπαράθεση και την οδηγεί σε προσωπικό επίπεδο. οξύνοντας τα πάθη και το μίσος των Μαυρομιχαλαίων απέναντι του.

Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια

Με τις αντιπολιτευτικές σπειρώσεις να οιστρηλατούν ο Κυβερνήτης αιτείται Εθνοσυνέλευση για να προχωρήσει το έργο του βασιζόμενος στη βούληση του λαού . Γνωρίζει ότι η κοινή γνώμη θα τον υποστηρίξει. Γνωρίζει ότι οι Μαυρομιχάλιδες οργανώνουν ένοπλη επίθεση εναντίον του. Παρ’ όλα αυτά και παρά τις επίμονες παραινέσεις του αδερφού του, Αυγουστίνου, να αποφύγει τον εκκλησιασμό, ο Ιωάννης Καποδίστριας την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 1831 αφήνει την κατοικία του με μόνη συνοδεία έναν ένοπλο φρουρό και κατευθύνεται προς την εκκλησία του Άγιου Σπυρίδωνα για να ασκήσει τα θρησκευτικά του καθήκοντα. Στην είσοδο του ναού βλέπει τον Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη και τον Γιώργη μαζί με την έμπιστη φρουρά τους. Στη δραματική εκπνοή του χρόνου της ζωής του σηκώνει το καπέλο του για να τους χαιρετίσει. Αυτή ήταν η τελευταία κίνηση αβρότητας που πρόλαβε να κάνει ο Κυβερνήτης της Ελλάδας, κόμης Ιωάννης Καποδίστριας. Ο Κωνσταντίνος τον πυροβολεί στο κεφάλι και ο Γιώργης τον λαβώνει στα πνευμόνια με το μαχαίρι του. Ο Ιωάννης εκπνέει επιτόπου. Ακολουθεί ο φόνος του πρώτου του εκτελεστή στο ίδιο σημείο από τους παρισταμένους. Ο Γιώργης καταδικάστηκε σε θάνατο λίγες μέρες αργότερα.

Μετά τον θάνατο του Ιωάννη Καποδίστρια η αναρχία κυκλώνει την Ελλάδα που μουδιασμένη μαθαίνει τα νέα της δολοφονίας. Νέος κυβερνήτης αναγορεύεται ο Αυγουστίνος Καποδίστριας. Εν μέσω εθνικού πένθους και πολιτικής αναταραχής οι Μεγάλες Δυνάμεις, από φόβο μην επικρατήσει κάποιο φιλελεύθερο καθεστώς, απεργάζονται την εγκατάσταση της βασιλείας στη χώρα.

Η “καιόμενη” πεταλούδα

Η μοναξιά του σπουδαίου ηγέτη ήταν αβάσταχτη. Η σκλαβιά της πατρίδας του ήταν βαθιά πληγή που είχε ριζώσει στην ψυχή του. Μα και οι ραδιουργίες των πολιτικών του αντιπάλων υφαίνονταν τριγύρω του σαν ιστός αράχνης. Στην ατέρμονη μελαγχολία του έχει έναν ήλιο φωτεινό. Μία γυναίκα της οποίας η διάνοια τον σαγηνεύει και της οποίας την κρίση εμπιστεύεται. Η γυναίκα αυτή είναι η Ελληνομολδαβή κυρία επί των τιμών της αυτοκράτειρας της Ρωσίας, Ρωξάνδρα Στούρτζα.

Ενδεικτική του ύφους της αλληλογραφίας τους είναι η επιστολή που της στέλνει από τη Γενεύη:

«Αγαπητή μου Φίλη, Ρωξάνδρα! Αν έπιανα, αγαπητή μου, την πένα για να σου γράψω, κάθε φορά που σου ομιλώ με τη σκέψη και την καρδιά μου, κατά τις ώρες των μοναχικών περιπάτων μου στους κήπους ή κατά τις μακρές νύχτες της μοναξιάς μου δίπλα στο τζάκι του σπιτιού μου, τα γράμματα της αλληλογραφίας μου θα ήταν τόσο πολλά ώστε θα συνέθλιβαν τα οικονομικά σου και θα έθεταν σε σκληρή δοκιμασία τους γραμματείς σου, που θα ήταν καταδικασμένοι να τα τακτοποιούν! Σου ομολογώ πάντως ότι εδώ και πολύ καιρό έχω φοβερά απομονωθεί. Σε διαβεβαιώνω ότι ο κύριος λόγος είναι η επιθυμία μου και η ψυχική μου ανάγκη να με θεωρούν νεκρό. Όχι οι φίλοι μου, αλλά όλος αυτός ο ακατανόητος, δολοπλόκος και ραδιούργος κόσμος, που βρίσκεται ανάμεσα σε αυτούς και σε μένα…».

Ο Καποδίστριας γνώρισε τη Ρωξάνδρα σε ηλικία 30 ετών. Δυστυχώς ο έρωτας τους δεν ευοδώθηκε. Παρέμεινε ανεκπλήρωτος, καθώς πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα υπαγόρευσαν τον γάμο της με έναν Βαυαρό κόμη. Χώρισε ωστόσο σύντομα. Μα για τον αγαπημένο της η Μοίρα όρισε το βαρύ φορτίο της ενσάρκωσης της Ελληνικής Ιδέας.

Στην τελευταία του επιστολή το 1831 ο μοναχικός ηγέτης της εξομολογήθηκε:

«Αγαπητή μου φίλη Ρωξάνδρα,

Μη με ξεχνάς ποτέ στις προσευχές σου, τις έχω ανάγκη! Θέρμαινε και ενίσχυε με αυτές τη θέση που κατέχω στη σκέψη σου και στην καρδιά σου, όπως και εγώ θερμαίνω με τις δικές μου προσευχές τη θέση που κατέχεις και εσύ μέσα στη δική μου σκέψη και στη δική μου καρδιά. Αν ημπορούσα να σου ειπώ πόσο θα ήθελα να σε είχα κοντά μου, πόσο νοιώθω την απουσία σου, ιδιαίτερα τώρα που με κυκλώνουν τόσες αγωνίες.

Σε χαιρετώ, αγαπητή μου φίλη. Άραγε πότε θα ξανασυναντηθούμε;».

Μα ποτέ δεν πρόλαβε να διαβάσει την απάντηση. Το νήμα της ζωής του Ιωάννη Καποδίστρια κόπηκε απότομα από τους Μαυρομιχαλαίους. Στο άκουσμα του επιθανάτιου αγγελτηρίου η Στούρτζα κατέρρευσε.

Εκτός από τις επιστολές του η Ρωξάνδρα Στούρτζα είχε ακόμα ένα ενθύμιο από τον αγαπημένο της, που φορούσε πάντα, όπως φαίνεται σε όλες της τις απεικονίσεις.. Ένα δαχτυλίδι που έφερε την παράσταση μιας πεταλούδας που φλέγεται. Σύμβολο του παθιασμένου μα απραγματοποίητου έρωτά τους.

Μία πεταλούδα τυλιγμένη στις φλόγες, σύμβολο του ανεκπλήρωτου έρωτα του Ιωάννη Καποδίστρια για την Αλεξάνδρα Στούρτζα. Ακριβές αντίγραφο του δαχτυλιδιού δημιούργησε ο Ηλίας Λαλαούνης. Εκτίθεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.

 

Ένα «υπόμνημα» στον Καποδίστρια

Μόνος μέσα στους ξένους, μόνος και ανάμεσα σε φίλους, ο Ιωάννης Καποδίστριας είχε φυλάξει στην ψυχή του τον άσβεστο πόθο για ελευθερία. Αφιέρωσε τη ζωή του στην ανόρθωση της πατρίδας του με οδηγό την πίστη του στον Θεό και τις αξίες που μπόλιασαν στην ψυχή του οι ευσεβείς γονείς του, απομονωμένος από ιδιοτελείς απολαύσεις. Οι λοιδορίες των πολεμίων του δεν ήταν αρκετές για να γκρεμίσουν την αγάπη του λαού για τον εμβληματικό αυτόν ηγέτη. Κι ας υπάρχουν μομφές για την πολιτική του, κι ας τον βρήκε ένα τέλος τραγικό από τα χέρια των κοτζαμπάσηδων, το όνομα του Καποδίστρια από τη Χρυσή Βίβλο των ευγενών των Επτανήσων πέρασε στα κιτάπια της Ιστορίας με χρυσή μελάνη.  Η τολμηρή πολιτική  του, οι εκσυγχρονιστικές του πρωτοπορίες και ο ταπεινός τρόπος ζωής του δικαίωσαν στο πέρασμα του χρόνου τις επιλογές του. Ξεκίνησε ως ρυθμιστικός παράγοντας στα πράγματα της Επτανήσου Πολιτείας, ανδρώθηκε κερδίζοντας τις εντυπώσεις των Ευρωπαίων στον διπλωματικό στίβο και αγωνίστηκε με απαράμιλλη θέρμη στην πολιτική κονίστρα του ελληνικού κράτους που τότε πάλευε να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες του. Υπηρέτησε το Δίκαιο του λαού του και ανέδειξε τους αυτοδίκαιους αγώνες κάθε υπόδουλου λαού για ελευθερία.  Κι ας «παρέλαβε καμένη γη», ανάστησε ένα ολόκληρο έθνος. Γιατί η ανάληψη κυβερνητικής ευθύνης απαιτεί αυτοθυσία. Η εμβληματική αυτή φυσιογνωμία, λοιπόν, φέρει επάξια τον τίτλο του «Πρώτου – και αξεπέραστου- Κυβερνήτη» της Ελλάδας.

Ο τάφος του Ι. Καποδίστρια στη Μονή Πλατυτέρας στην Κέρκυρα.

 

 

Πηγές- Βιβλιογραφία:

1, 2, 3, 4, 5,

Πασπαλιάρης, Π., Ο Ιωάννης πίσω από τον Καποδίστρια, Καθημερινή, Αθήνα, 2014

 

Νικολέτα Μιχαλοπούλου για την ομάδα του filologika.gr


Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook, και διαβάστε παρόμοια προτεινόμενα θέματα της επικαιρότητας ακριβώς από κάτω.

Η Ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook, και διαβάστε παρόμοια προτεινόμενα θέματα της επικαιρότητας ακριβώς από κάτω!

0
Would love your thoughts, please comment.x