Ο Ακρωτηριασμός της Ανθρωπιστικής Παιδείας.
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Παιδεία με την πανθομολογούμενη υποβάθμιση της ανθρωπιστικής-κλασικής παιδείας και, πιο συγκεκριμένα, του αρχαίου ελληνικού λόγου (Αρχαία Ελληνικά) σε αντίθεση με την αναβάθμιση της τεχνοκρατικής παιδείας οπωσδήποτε πλήττουν βάναυσα όχι μόνο την Παιδεία στην χώρα μας αλλά και το σύνολο του μορφωμένου κόσμου.
Η αρχή του τέλους
Το έγκλημα, αρχικά, ξεκίνησε με την κατάργηση της εξέτασης του μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο, κάτι που μόνο τυχαία δεν έγινε! Το μάθημα αυτό καθ΄εαυτό υποτιμήθηκε, υποβαθμίστηκε και μοιραία θεωρήθηκε από το σύνολο των μαθητών του Γυμνασίου άχρηστο. Κι έτσι ήταν! Ένα μάθημα που δεν εξετάζεται στις προαγωγικές εξετάσεις στο τέλος του χρόνου, δεν απαιτεί βαθμό, άρα ούτε και μελέτη. Επρόκειτο σαφώς, για το πρώτο μέρος ενός μεθοδευμένου σχεδίου. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία! Στη βαθμίδα του Γυμνασίου δεν υπάρχει κάποιο σοβαρό διακύβευμα, δεν υπάρχει η κρίσιμη τάξη της Γ΄Λυκείου, δεν υπάρχουν Πανελλαδικές εξετάσεις. Επίσης, συχνά η βαθμίδα του Γυμνασίου έχει την τάση να υποτιμάται πανταχόθεν. Έτσι, λοιπόν, στο σκεπτικό του «ωχαδερφισμού» και της επιδερμικής προσέγγισης, ότι τα Αρχαία Ελληνικά είναι μία νεκρή γλώσσα, επικράτησε με χλιαρές έως και ανύπαρκτες αντιδράσεις η κατάργηση αυτή. Μια άποψη που δυστυχώς έχουν υιοθετήσει και κάποιοι «φιλόλογοι», που μόνο τον τίτλο τους δε δικαιολογούν εκφράζοντας τέτοιες απόψεις.
Ακολούθησε εν συνεχεία, ίσως η πιο σημαντική κατάργηση, αυτή του μαθήματος της Λογοτεχνίας. Αρχικά, το μάθημα της Λογοτεχνίας περιορίστηκε σε μία ώρα λιγότερη -όσον αφορά τη διδασκαλία του- και αυξήθηκε κατά μία ώρα η διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας. Καταργώντας όμως τη λογοτεχνία, μειώνονται τα μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης, παράλληλα μειώνεται η κριτική σκέψη -αν αυτή υπάρχει και ό,που υπάρχει- μειώνονται ώρες διδασκαλίας από ιδιώτες εκπαιδευτικούς και τα όποια κενά στις ώρες διδασκαλίας στο δημόσιο τομέα (ήτοι στα δημόσια σχολεία) καλύπτονται εκ των έσω. Εν ολίγοις, πριονίζεις την αξία και την ύπαρξη της ανθρωπιστικής- κλασικής Παιδείας στο βωμό του περιορισμού των εξόδων για την επίτευξη “πρωτογενούς πλεονάσματος”.
Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Φημολογούμενη κατάργηση της Αντιγόνης, γιατί ενοχλούσε την καθεστηκυία τάξη, όπως και η ίδια η ηρωίδα στην εποχή της. Έπειτα, ακολούθησε η κατάργηση της μετάφρασης των Αρχαίων Ελληνικών στην Γ΄Λυκείου («Γνωστό») και (πιθανόν;;) των Λατινικών!
” Κάθε λαός είναι άξιος των ανθρώπων που τον κυβερνούν.” Πλάτων
Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά: Πυλώνες της Κλασικής Παιδείας
Ο αρχαίος ελληνικός λόγος κατείχε δεσπόζουσα θέση στην φιλοσοφία των αρχαίων Ελλήνων καθώς αποτελούσε το κύριο όργανο έκφρασης και ερμηνείας του συνόλου του αισθητού κόσμου και μη. Οι αρχαίοι Έλληνες (φιλόσοφοι) έθεταν ως επίκεντρο του φιλοσοφικού τους συστήματος τον άνθρωπο και τον κόσμο – σύμπαν, πτυχές του οποίου ή ακόμα και το σύνολό του δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν παρά μόνο με τον λόγο.
Την ίδια στιγμή που οι Ρώσοι, οι Ιάπωνες, οι Αυστραλοί, οι Αμερικανοί, οι Καναδοί, οι Αφρικανοί της Ζιμπάμπουε, οι Γερμανοί, οι Ιταλοί, οι Δανοί , οι Κροάτες, οι Σέρβοι, οι Ουκρανοί και εσχάτως οι Γάλλοι και οι Βέλγοι διδάσκονται τον αρχαίο ελληνικό λόγο εμείς οι νεοέλληνες τον «σκοτώνουμε» καθημερινά. Συγκεκριμένα, οι Βέλγοι αποφάσισαν πρόσφατα να εντάξουν την διδασκαλία των ελληνικών ως ξένη γλώσσα και οι Γάλλοι αποφάσισαν ότι το 90% των γαλλικών γυμνασίων θα διδάσκονται υποχρεωτικά την ελληνική.
Αντίστοιχης αξίας και σημασίας είναι και η Λατινική γλώσσα. Προσφέρει πλούσια ορολογία, ιδιαίτερα σημαντική για τις επιστήμες της φαρμακολογίας, φαρμακευτικής και ιατρικής και διακρίνεται για το λογοτεχνικό και ιστορικό πλούτο της. Όμως, κάποιοι έχουν άλλη άποψη.
” Μια επένδυση στη μόρφωση αποδίδει τον καλύτερο τόκο.” Βεν. Φραγκλίνος
Το σκεπτικό της κατάργησης της μετάφρασης των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών
Διαβάζοντας κάποιος το σκεπτικό της απόφασης να καταργηθεί η μετάφραση των αρχαίων ελληνικών στην Γ΄Λυκείου, θα νιώσει τουλάχιστον ανόητος! Όλα έγιναν λοιπόν, με σκοπό τον περιορισμό της παπαγαλίας από τους μαθητές κατά την εκμάθηση της μετάφρασης! Καμία λογική!
Πρώτον, δεν μπορεί κανείς να προεξοφλήσει ότι οι όλοι οι μαθητές μαθαίνουν με αποστήθιση τη μετάφραση. Προφανώς, και αρκετοί μαθητές μέσω της συνεχής εκμάθησης κι επανάληψης της μετάφρασης, μετά από ένα σύντομο χρονικό διάστημα μαθαίνουν να μεταφράζουν τις λέξεις, τις φράσεις και τις προτάσεις ενός κειμένου και κατανοούν πλήρως το νόημα. Επομένως, ποια παπαγαλία καταρρίπτεται;; Πού υπάρχει;
Δεύτερον, η παπαγαλία εντοπίζεται μόνον στη μετάφραση;;; Στις απαντήσεις των υποψηφίων στις ερμηνευτικές ερωτήσεις του κειμένου δεν ενυπάρχει παπαγαλία;; Τα περισσότερα φροντιστήρια (που για το κράτος θεωρούνται «παραπαιδεία» (sic), αλλά αυτό μοιάζει να μην το ενοχλεί, όταν καταβάλλουν υψηλούς φόρους) και οι ιδιώτες εκπαιδευτικοί της κατ΄οίκον διδασκαλίας (που προκαταβάλλουν τους φόρους τους στο 100%) συνήθως παρέχουν σώματα σημειώσεων με απαντήσεις για τις πιθανές ερωτήσεις μιας ενότητας. Έτσι, ο υποψήφιος αποστηθίζει αναγκαστικά όσα περισσότερα μπορεί με σκοπό να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις μιας συγκεντρωτικής εξέτασης που προωθεί και επιβραβεύει βαθμολογικά τη μονοσήμαντη προσέγγιση των υποψηφίων. Το ίδιο συμβαίνει και με την εισαγωγή του μαθήματος. Να καταργηθούν όλα;; Παρόλα αυτά ακόμη παρατηρείται το φαινόμενο της υποκειμενικής διόρθωσης στις απαντήσεις των ερμηνευτικών ερωτήσεων. Γεγονός που όχι μόνο δε θα αμβλυνθεί με την κατάργηση της μετάφρασης και τη συνεπακόλουθη μεταφορά των μονάδων της στις ερμηνευτικές ερωτήσεις αλλά θα οξυνθεί λόγω του αυξημένου βάρους τους στην τελική βαθμολογία.
Για τα Λατινικά δεν υπάρχει σκεπτικό κατάργησης. Όπως δεν υπήρξε ποτέ για την κατάργηση της Λογοτεχνίας και για την κατάργηση της Αντιγόνης!
Γιατί γίνονται όλα αυτά;
Όλα όσα έχουν γίνει ως τώρα εις βάρος των ανθρωπιστικών σπουδών δεν είναι τυχαία αλλά αποτελούν εκδηλώσεις συγκεκριμένων μεθοδεύσεων. Δε θα εμπλακώ προσωπικά σε συνωμοσιολογίες και σχέδια υπόγεια. Είναι όμως παραπάνω από βέβαιο, ότι σκοπός της πολιτείας είναι η σταδιακή υποβάθμιση και η ολοκληρωτική εν τέλει εξόντωση της ανθρωπιστικής παιδείας. Καταργούνται μαθήματα, ενώ άλλα περιορίζονται, με σκοπό τη δημιουργία πειθήνιων ατόμων που δε θα έχουν οξυμένη κρίση και αντίληψη. Ούτε καν μόρφωση. Οι βαθμοί των υποψηφίων στις «καθηγητικές» σχολές είναι κάθε χρόνο όλο και χαμηλότεροι ενώ εισάγονται άτομα με βαθμό 10 και αποφοιτούν από τις σχολές τους μη γνωρίζοντας την κλίση του εἰμί!
” Οι άνθρωποι γεννιούνται αμόρφωτοι, όχι ηλίθιοι. Γίνονται ηλίθιοι με την εκπαίδευση.” Μπ. Ράσελ.
Ένα ακόμη αποτέλεσμα όλων αυτών των ενεργειών, το οποίο δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο, είναι η συνεχιζόμενη μείωση των θέσεων εργασίας. Πολλοί συνάδελφοι φιλόλογοι δυσκολεύονται ήδη να βρουν εργασία και αυτό θα ενταθεί στο προσεχές μέλλον, αν εφαρμοστούν οι εξαγγελίες του Υπουργείου Παιδείας για κατάργηση των Λατινικών από τις πανελλήνιες εξετάσεις. Κάθε χρόνο αποφοιτούν περίπου 2.000 φιλόλογοι από τις σχολές τους. Ας φανταστούμε τι πρόκειται να συμβεί! Πολλοί φοιτητές της φιλολογίας αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουν, αν θα έχουν εργασία αποφοιτώντας και ποια μαθήματα θα διδάσκονται ως τότε. Μια ολόκληρη γενιά βρίσκεται στην αβεβαιότητα.
Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά δεν υπάρχει κανένας απολύτως φορέας, για να υπερασπιστεί τον κλάδο της φιλολογίας. Η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων κωφεύει επιμελώς, η Πανελλήνια Ένωση Αναπληρωτών επίσης. Η τελευταία δε, πρότεινε στο Υπουργείο Παιδείας να διορίζονται αναπληρωτές άνω των 30 χρόνων (!) , με μόρια και προϋπηρεσία και όχι καινούργιοι. Το Υπουργείο το δέχτηκε!
Το διακύβευμα είναι μεγάλο! Η κατάσταση είναι ακόμη ρευστή αλλά οι εξελίξεις δεν προοιωνίζονται θετικές. Αν δεν υπάρξει αντίδραση και δεν μπει ένα ανάχωμα στις εξαγγελίες του Υπουργείου Παιδείας, τότε και τα αρχαία ελληνικά θα καταργηθούν και η σημασία του μαθήματος της Έκθεσης, ακολουθώντας πάγιο αίτημα γονέων και μαθητών, θα περιοριστεί λόγω…υποκειμενικής βαθμολόγησης!
Ως επίλογος παρατίθεται ένα ποίημα του Γερμανού ποιητή Νιμέλερ, που κακώς αποδίδεται στον Μπρεχτ:
Όταν ήρθαν να πάρουν τους τσιγγάνους δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν τσιγγάνος.
Όταν ήρθαν να πάρουν τους κομμουνιστές δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν κομμουνιστής.
Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν Εβραίος.
Όταν ήρθαν να πάρουν εμένα,
Δεν είχε απομείνει κανείς για να αντιδράσει…
Χάρης Αβραμίδης για την Ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τα Φιλολογικά μαθήματα ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.
Η Ομάδα του filologika.gr
Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν την εκπαίδευση ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook, και διαβάστε παρόμοια προτεινόμενα θέματα της επικαιρότητας ακριβώς από κάτω!
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Υλικό για ΕΠΑ.Λ.
