Κριτήριο Αξιολόγησης Ξενοφώντος Ελληνικά Απαντήσεις

Κριτήριο Αξιολόγησης Ξενοφῶντος Ἑλληνικά

Κεφάλαιο 3. Παράγραφοι 50-51

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. Μόλις είπε αυτά και τελείωσε την αγόρευσή του, η βουλή φανερά τον επιδοκίμασε. Τότε ο Κριτίας, επειδή κατάλαβε ότι, αν επιτρέψει στη βουλή να αποφασίσει γι’ αυτόν με ψηφοφορία, θα γλιτώσει και επειδή θεώρησε αυτό ως ανυπόφορο, πλησίασε τους τριάκοντα, μίλησε λίγο μαζί τους, βγήκε από τη βουλή και διέταξε αυτούς που είχαν τα εγχειρίδια να σταθούν φανερά κοντά στα κιγκλιδώματα της βουλής. Κι αφού ξαναμπήκε, είπε : «Εγώ, κύριοι βουλευτές, νομίζω ότι είναι καθήκον κάθε άξιου πολιτικού ηγέτη, όταν βλέπει τους φίλους του να εξαπατώνται, να μην το επιτρέπει.

2. Ο Κριτίας μόλις συνειδητοποιεί πως τα μέλη της Βουλής ανταποκρίνονται θετικά στο λόγο του Θηραμένη και άρα το πιθανότερο είναι να τον αθωώσουν, αποφασίζει να πάρει την κατάσταση στα χέρια του. Ενημερώνει, λοιπόν, τους βουλευτές πως εφόσον σύμφωνα με τους νέους νόμους δεν μπορεί να καταδικαστεί κανένας από τους τρισχιλίους του καταλόγου σε θάνατο, αν δεν ψηφιστεί αυτό από τη Βουλή, ενώ οι εκτός του καταλόγου μπορούν να καταδικαστούν απευθείας από τους Τριάντα, εκείνος με τη σύμφωνη γνώμη και των υπόλοιπων Τριάντα διαγράφει το Θηραμένη από τον κατάλογο και τον καταδικάζει σε θάνατο. Για να αιτιολογήσει την αιφνίδια αυτή απόφαση προφασίζεται τα εξής: αφενός πως ως σωστός ηγέτης δε θέλει να δει τους βουλευτές να παρασυρθούν σε μια λανθασμένη απόφαση, έχοντας ξεγελαστεί από τα λόγια ενός επιτήδειου, και αφετέρου πως δε θέλει να προκαλέσει την οργή των οπλισμένων νέων που βρίσκονταν ολόγυρα στο βουλευτήριο, νέων που έχουν δηλώσει ξεκάθαρα πως δεν πρόκειται να δεχτούν την απαλλαγή ενός ανθρώπου που τόσο φανερά βλάπτει το ολιγαρχικό πολίτευμα της Αθήνας. Οι δικαιολογίες αυτές ειπώθηκαν για να δώσουν μια επίφαση νομιμότητας και λογικής στην απόφασή του. Η αναφορά μάλιστα στους οπλισμένους νέους ήταν μια συγκαλυμμένη απειλή στους Βουλευτές, ώστε κανείς τους να μη διανοηθεί να αντιδράσει στην απροκάλυπτη παρέμβασή του σε μια δίκη, η έκβαση της οποίας έπρεπε να εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από κρίση των βουλευτών.

Ωστόσο, στην πραγματικότητα η παρέμβαση του Κριτία και η παραβίαση ενός νόμου που είχε ο ίδιος ψηφίσει, ήρθαν ως αποτέλεσμα της αγανάκτησής του, καθώς έβλεπε πως το σχέδιό του να δοθεί στο λαό η θανατική καταδίκη του Θηραμένη ως απόφαση της Βουλής, έπεφτε στο κενό. Ο Κριτίας είχε αποθρασυνθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε θεωρούσε αδιανόητο να μη γίνονται τα πράγματα όπως τα ήθελε και τα είχε σχεδιάσει ο ίδιος. Η συνεχής κατάχρηση της εξουσίας του είχε δημιουργήσει μια στρεβλή αίσθηση παντοδυναμίας, που τον ωθούσε πλέον να μην κρατά ούτε καν το ελάχιστο πρόσχημα νομιμότητας στις πράξεις και τις αποφάσεις του.

Ο Κριτίας θεωρεί το Θηραμένη και την επιρροή που ενδεχομένως μπορεί να ασκήσει στα άλλα μέλη των Τριάκοντα επικίνδυνη για τα σχέδια του να συνεχίσει ως παντοδύναμος ηγέτης των Αθηνών. Είναι επομένως γι’ αυτόν επιβεβλημένη η δολοφονία του Θηραμένη και άρα απαράδεκτη μια δυνητική του αθώωση, η οποία το δίχως άλλο θα ενίσχυε σημαντικά την επιρροή και τη δύναμη του αντιπάλου του. Υπό αυτήν την έννοια ο Κριτίας δε διστάζει να παραβιάσει έναν πρόσφατο νόμο, που είχε μάλιστα ψηφιστεί από τον ίδιο και τους συνεργάτες του.

Η παραβίαση του νόμου αυτού, όπως και η γενικότερη διάθεση των Τριάκοντα να επιβάλουν τη θέλησή τους, χωρίς να υπολογίζουν καμία έννοια νομιμότητας, είχε καταστήσει από την αρχή της κυριαρχίας τους σαφές πως το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν το προσωπικό τους συμφέρον. Με τον Κριτία προεξάρχοντα οι Τριάντα τύραννοι δεν έλαβαν την εξουσία, όπως υποστήριζαν, για να εξυπηρετήσουν το κοινό καλό και τα κεκτημένα του Αθηναϊκού λαού, αλλά για να ενισχύσουν την προσωπική τους ισχύ και φυσικά για να διασφαλίσουν τα μεγαλύτερα δυνατά οικονομικά οφέλη. Η κατοχή, επομένως, της πολιτικής εξουσίας είχε διαφθείρει κι είχε φέρει σε τέτοιο βαθμό αναισχυντίας τους Τριάκοντα, ώστε δε είχαν πλέον καμία αίσθηση καθήκοντος απέναντι στους πολίτες της Αθήνας.

3. Τα έργα του Ξενοφώντα σε σχέση με το περιεχόμενό τους διακρίνονται σε ιστορικά, σωκρατικά και διδακτικά.

Ιστορικά: Κυρου Ἀνάβασις, Κύρου Παιδεία

Σωκρατικά: Ἀπολογία Σωκράτους, Συμπόσιον

Διδακτικά: Πόροι ή Περί προσόδων, Περί ἱππικῆς

4. α. Εν: ἐστίν, Παρατ: ἦν, Μελ: ἔσται, Αορ. ἐγένετο, Πρκ:γέγονε, Υπερσ: ἐγεγόνει

β. οριστ: ἐπαύσατο, Υποτ: παύσηται, Ευκτ: παύσαιτο, Προστ: παυσάσθω

γ. ταῦτα, τούτων, τούτοις, ταῦτα // ἀνήρ, ἀνδρός, ἀνδρί, ἄνδρα, ἄνερ

6. φανερώτερον-φανερώτατα
7. ποιήσω: ποίημα – παραποίηση

βούλομαι: βούληση – άβουλος

ἐπιδεῖξαι: δείκτης – ανάδειξη

ἐξαλείφειν: αλοιφή – απαλείφω

ἔγραψαν: γραμματική – διαγράφω

ὁρῶν: όραση – διορατικός

φανερῶς: φάσμα – απόφανση

λυμαινόμενον: λύμα – απολυμαίνω

ἀποθνῄσκειν: θνητός – αθάνατος

ψήφου:  ψήφισμα- καταψηφίζω

7. Βούλομαι = Ρήμα της κύριας πρότασης με Υποκείμενο την αντωνυμία εγώ

ἐπιδεῖξαι = Τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο του ρήματος βούλομαι. Το απαρέμφατο έχει το ίδιο υποκείμενο με το ρήμα (ταυτοπροσωπία)

τοῦτο = Αντικείμενο του απαρεμφάτου ἐπιδεῖξαι

εἰσὶ = Ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης

οὗτοι = Υποκείμενο του ρήματος της δευτερεύουσας

ἀδικώτατοι – ἀσεβέστατοι = Κατηγορούμενα στο υποκείμενο της δευτερεύουσας μέσω του συνδετικού ρήματος

Η δευτερεύουσα πρόταση (ὅτι οὗτοι οὐ μόνον εἰσὶ περὶ ἀνθρώπους ἀδικώτατοι, ἀλλὰ καὶ περὶ θεοὺς ἀσεβέστατοι) είναι Ειδική και λειτουργεί ως επεξήγηση στην αντωνυμία τοῦτο.

8. Στο πλαίσιο της τυραννίας των Τριάκοντα ο Θηραμένης και ο Κριτίας εκπροσωπούσαν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις. Έτσι, ενώ ο Θηραμένης θεωρούσε πως θα έπρεπε να τηρούν μια μετριοπαθή στάση και να μην προκαλούν το κοινό αίσθημα σκοτώνοντας ανθρώπους που δεν προκαλούν κακό σε κανέναν και ιδίως εκείνους που τους τιμούσε ο λαός, ο Κριτίας είχε εξαρχής τη διάθεση να σκοτώσει πολλούς. Για τον Κριτία ήταν όχι μόνο θέμα προσωπικής εκδίκησης απέναντι σ’ εκείνους που κάποτε τον εξόρισαν από την Αθήνα, αλλά και ζήτημα πολιτικής τακτικής καθώς πίστευε πως ο μόνος τρόπος για να διατηρηθούν στην εξουσία ήταν να βγάλουν απ’ τη μέση όσους είχαν με οποιονδήποτε τρόπο τη δυνατότητα να επηρεάσουν το λαό. Βασικός στόχος για τον Κριτία ήταν αφενός όλοι εκείνοι που είχαν κατά τα προηγούμενα χρόνια κερδίσει το σεβασμό των συμπολιτών τους και είχαν αναγνωρισμένο κύρος στην κοινωνία, κι αφετέρου οι εύποροι πολίτες που θα μπορούσαν με τα χρήματά τους να οργανώσουν κάποιου είδους αντίδραση απέναντι στους Τριάντα.

Εκεί που ο Θηραμένης έβλεπε την ευκαιρία μιας αναδιοργάνωσης της πολιτείας με σκοπό τη στήριξη του συλλογικού συμφέροντος και προσδοκούσε να βασίσει την προσωπική του ανάδειξη σ’ ένα ουσιαστικό έργο, ώστε να μην είναι τόσο προφανές στους πολίτες ότι βρισκόταν εκεί κυρίως για ίδια οφέλη, ο Κριτίας διέβλεπε τον κίνδυνο να δοθεί χρόνος στους αντιπάλους τους για ανασυγκρότηση. Ο Κριτίας, επομένως, μη θέλοντας να διακινδυνεύσει την εξουσία του και μη έχοντας κανένα απολύτως ενδιαφέρον για το κοινό καλό, θεωρούσε πολύ πιο ασφαλές μέσο για τη διασφάλιση της εξουσίας τη βία, τον εκφοβισμό και φυσικά τις δολοφονίες των πολιτικών τους αντιπάλων.

Ο Κριτίας θεωρούσε περιττό και ανώφελο το να διατηρούν έστω και κάποια επίφαση νομιμότητας απέναντι στους πολίτες, καθώς πίστευε πως θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό το να σκοτώσουν εγκαίρως οποιονδήποτε θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για την εξουσία τους.

Για να δείτε το Κριτήριο Αξιολόγησης πατήστε εδώ.

Η Ομάδα του filologika.gr

Για περισσότερη ενημέρωση για θέματα που αφορούν τα Φιλολογικά μαθήματα ακολουθήστε μας στην επίσημη σελίδα μας στο Facebook.